Scroll Omlaag Scroll Omhoog
START / Zorgverleners / Omgaan met dementie / Omgaan met dementie

Omgaan met dementie

Passende ondersteuning voor mensen met dementie en mantelzorgers vanaf de diagnose
Mensen met dementie en hun mantelzorgers onderstrepen het belang van het zo snel mogelijk gebruikmaken van beschikbare ondersteuning. Het inzetten van ondersteuning gebeurt helaas niet altijd tijdig. Mensen weten misschien niet welke mogelijkheden er zijn of zijn zich er niet van bewust dat ondersteuning hen kan helpen. Ze hebben soms het idee dat ze aan hun lot worden overgelaten of dat ze van het kastje naar de muur worden gestuurd. Daar komt bij dat mantelzorgers soms andere ondersteuningsbehoeften hebben dan mensen met dementie. Als zorgverlener kun je mensen wijzen op de beschikbare ondersteuningsmogelijkheden die aansluiten bij hun behoeften. Op deze manier gaan we samen vooruit met dementie.

Ondersteuning vanaf de diagnose

Het is belangrijk dat iemand met dementie zo vroeg mogelijk gewezen wordt op het belang van ondersteuning en de mogelijkheden tot ondersteuning. Verschaf informatie over het type ondersteuning, voor wie de ondersteuning geschikt is en hoe gebruik kan worden gemaakt van die ondersteuning.
Aan welke ondersteuning iemand behoefte heeft verandert over de tijd. Vaak krijgt iemand dan ook te maken met verschillende zorginstanties. Sommige vormen van ondersteuning worden langdurig ingezet, terwijl andere soorten ondersteuning tijdelijk nodig zijn.

Het coördineren van ondersteuning

Het coördineren van de verschillende soorten ondersteuning en zorg waarmee iemand met dementie en zijn of haar naaste te maken krijgen is vaak overweldigend. Dit wordt vaak als uitdagend beschouwd, zeker wanneer er meerdere zorgverleners en -instellingen betrokken zijn. Een casemanager (soms ook wel trajectbegeleider genoemd) is een vast aanspreekpunt voor iemand met dementie en zijn of haar naaste. Een casemanager adviseert en helpt bij het regelen en aanvragen van zorg. Daarnaast hebben mensen vaak emotionele steun aan een casemanager.

Klik hier om te kijken welke organisatie casemanagement regelt in jouw regio

Mantelzorgondersteuning

Mantelzorgers hebben vaak veel baat bij psycho-educatie en vaardigheidstraining. Op Samen vooruit met dementie vinden mantelzorgers informatie die hen helpt bij:

  • Het beter begrijpen van de kenmerken van dementie en de mogelijke veranderingen die daar uit kunnen voortkomen
  • Het ontwikkelen van een persoonlijk routeplan om samen vooruit te gaan met dementie
  • Het leren omgaan met mogelijke gedragsveranderingen bij hun naaste
  • Het aanpassen van de communicatie met hun naaste met dementie
  • Het goed voor zichzelf blijven zorgen
  • Het beter begrijpen van de mogelijkheden voor ondersteuning
  • Het plannen van de toekomst

Bij mantelzorgondersteuning is het belangrijk om aandacht te besteden aan passende ondersteuning. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bereikbaarheid van een locatie, of de keuze tussen individuele en groepsbegeleiding.

Het is belangrijk dat de ondersteuning van de mantelzorger is afgestemd op hun behoeften, voorkeuren en wensen. Mantelzorgers kunnen op Samen vooruit met dementie hun persoonlijke routeplan opstellen.

Klik hier voor meer informatie over mantelzorgondersteuning

Het zorgsysteem voor mensen met dementie en mantelzorgers

De meeste zorg na een diagnose dementie wordt geleverd door:

  • Huisartsen
  • Ggz-instellingen
  • Casemanagers
  • Geheugenpoli’s

De gezondheidszorg richt zich op het verbeteren van de lichamelijke, mentale en sociale behoeften van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Het aanbod verschilt per regio. Zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent van alle mogelijkheden in je regio.

Klik hier voor informatie over de verschillende richtlijnen voor dementiezorg op Samen vooruit met dementie

Verwijzingen voor zorg

Huisartsen en andere artsen kunnen iemand met dementie en hun naaste doorverwijzen naar zorg en ondersteuning.

Huisartsen en andere artsen kunnen doorverwijzen naar onder andere:

  • Psycholoog
  • Psychiater
  • Ergotherapeut
  • Fysiotherapeut
  • Casemanger
  • Ggz
  • Geheugenpoli’s

Sommige ondersteuningsvormen worden (deels) vergoed vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Deze zorg en de aanvraag daarvan wordt vaak geregeld via de gemeente en het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Voorbeelden zijn:

  • Thuiszorg en wijkverpleging
  • Vervoer op maat

Sommige vormen van ondersteuning, bijvoorbeeld die van meer informele aard, hebben geen verwijzing nodig. Voorbeelden zijn:

  • E-health interventies zoals Myinlife
  • Alzheimer Café’s
  • Online informatiebronnen zoals Samen vooruit met dementie

 

Zorg in de thuissituatie

Mensen met dementie hebben recht op ondersteuning in de thuissituatie. Met deze ondersteuning kan iemand zo lang mogelijk op een goede manier thuis blijven wonen. Voorbeelden van ondersteuning in de thuissituatie zijn:

  • Thuiszorg
  • Wijkverpleging
  • Casemanagement
  • Ergotherapie
  • Maaltijdvoorzieningen

Wmo-ondersteuning

Iemand met dementie kan bij de gemeente een beroep doen op Wmo-ondersteuning. Samen met een Wmo-consulent wordt gekeken welke ondersteuning beschikbaar is en waar iemand recht op heeft. Het gaat dan bijvoorbeeld over ondersteuning in de vorm van hulpmiddelen of aanpassingen in huis, thuiszorg of dagopvang.

Ondersteuning door vrijwilligers

Uit ervaring weten we dat vrijwilligers veel kunnen betekenen voor mensen met dementie. Een aantal vormen van vrijwilligersondersteuning wordt landelijk aanboden, maar veelal verschilt het aanbod per regio.

Landelijk

Een mooi voorbeeld van landelijke ondersteuning is de DementieLijn. Mensen met dementie en hun mantelzorgers kunnen gratis bellen met de DementieLijn van Alzheimer Nederland. Vrijwilligers bieden een luisterend oor en kunnen je adviseren over een leven met dementie. De DementieLijn is zeven dag per week gratis bereikbaar tussen 9 uur ‘s ochtends en 11 uur ‘s avonds op 0800-5088.

Klik hier voor meer informatie over de DementieLijn

Regionaal

Regionale ondersteuning wordt aangeboden via organisaties als Humanitas of Stichting de Zonnebloem. Denk hierbij bijvoorbeeld aan iemand die elke week een stukje gaat wandelen met iemand met dementie, zodat de partner even tijd voor zichzelf heeft.

Klik hier voor een pdf van het artikel

Klik hier voor een overzicht van alle links uit het artikel